Podział majątku wspólnego polega na tym, aby określone składniki majątkowe stały się tylko i wyłącznie własnością jednego, a nie obojga małżonków. Należy pamiętać, że podział majątku wspólnego nie jest uzależniony od rozwodu, ponieważ może nastąpić: przed rozwodem, w trakcie rozwodu lub kilka lat po rozwodzie. Najczęściej spotykany jest podział majątku po rozwodzie. Może on się odbyć polubownie – w drodze zawarcia umowy albo poprzez orzeczenie sądu.
Na podział majątku wspólnego po rozwodzie nie ma wpływu czy rozwód był z orzeczeniem winy po którejkolwiek ze stron postępowania. Również kwestia dzieci (miejsce zamieszkania dziecka) nie ma na to wpływu.
Co to jest majątek wspólny małżonków?
Podziałowi po rozwodzie podlega co do zasady majątek wspólny małżonków. Przy podziale majątku prowadzone są jednak rozliczenia dotyczące majątku osobistego.
Małżonkowie powinni bowiem zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z współmałżonków. Dodatkowo, możliwe jest żądanie zwrotu wydatków i nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny.
Majątek wspólny małżonków powstaje w chwili zawarcia związku małżeńskiego z mocy prawa, chyba że małżonkowie zawarli wcześniej małżeńską umowę majątkową lub zaistniały inne ustawowe okoliczności.
Majątek wspólny małżonków to przedmioty majątkowe (własność i inne prawa majątkowe) nabyte w czasie trwania wspólności majątkowej ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Do majątku wspólnego należą przede wszystkim: pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków, środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków, kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Co wchodzi w skład majątku osobistego każdego z małżonków?
Majątek osobisty każdego z małżonków stanowią przede wszystkim prawa i przedmioty majątkowe nabyte przez każdego z małżonków przed zawarciem małżeństwa. Ponadto, majątek osobisty to wszystko co zostało uzyskane w spadku. W tym przypadku nie ma znaczenia czy postępowanie spadkowe miało miejsce przed zawarciem związku małżeńskiego czy już w czasie trwania małżeństwa. Spadek zawsze stanowi majątek osobisty jednego z małżonków. Natomiast w przypadku darowizn, wszystko zależy od treści podpisanej umowy.
Jakie są sposoby podziału majątku po rozwodzie?
Istnieją dwa sposoby podziału majątku po rozwodzie: umowny podział majątku oraz sądowy podział majątku. Umowny podział majątku jest możliwy wyłącznie, jeżeli małżonkowie są w stanie porozumieć się w kwestii podziału. W takim przypadku podział majątku może nastąpić poprzez zawarcie umowy.
Jeśli małżonkowie nie mogą porozumieć się w kwestii podziału majątku wspólnego, to każdy z nich może wystąpić do sądu o taki podział. Wniosek o podział majątku wspólnego wnosi się do sądu rejonowego miejsca położenia rzeczy. We wniosku o podział majątku powinno się dokładnie określić składniki majątku podlegające podziałowi oraz przedstawić dowody prawa własności. Opłata od wniosku jest stała, niezależnie od tego co wchodzi w skład majątku i wynosi 1000 zł. Jeśli wniosek zawiera zgodny projekt podziału tego majątku, opłata wynosi 300 zł.
Podział majątku wspólnego może nastąpić przez: podział w naturze (np. wyodrębnienie dwóch lokali w budynku, podział pieniędzy), przyznanie rzeczy jednemu z małżonków na wyłączną własność wraz z obowiązkiem spłaty na rzecz drugiego małżonka (przykładowo mieszkanie zostaje przy jednym z małżonków, a następnie musi on spłacić drugiego), egzekucyjną sprzedaż rzeczy i podział sumy uzyskanej ze sprzedaży. Pierwszeństwo ma podział w naturze, dopiero w dalszej kolejności przyznanie rzeczy na własność jednego z małżonków.
Jak ustalana jest wartość majątku podlegającego podziałowi?
Skład i wartość majątku, który ulega podziałowi ustala sąd. We wniosku należy jednak podać wartości składników, jakie według strony składającej wniosek te ruchomości lub nieruchomości przedstawiają. Skład majątku ustalany jest według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej, a wartość majątku ustala się według cen rynkowych z daty podziału majątku.
W sytuacji, gdy jest rozbieżność co do wartości majątku pomiędzy małżonkami, to konieczne może się okazać powołanie biegłego. Sąd ustala wtedy wartość majątku podlegającemu podziałowi przede wszystkim w oparciu o dowód z opinii biegłego.
Zasadniczo majątek wspólny małżonków dzieli się po połowie. Każdy z małżonków może jednak żądać, żeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.
Pomoc Adwokata
Pamiętaj, że jeśli potrzebujesz adwokata, to chętnie Ci pomogę. Doradzam klientom z obszaru całej Polski, w tym również w ramach konsultacji online oraz porad telefonicznych. Zapraszam serdecznie do zapoznania się z moją ofertą oraz do kontaktu!