Karę pozbawienia wolności można odbywać nie tylko w zakładzie karnym, ale także w domu w ramach systemu dozoru elektronicznego. W roku 2023 roku weszły w życie nowe zasady rozszerzające możliwość uzyskania dozoru elektronicznego. Warunki uzyskania dozoru elektronicznego omówię w niniejszym artykule.
Należy pamiętać, że w celu uzyskania zgody na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego, należy spełnić szereg przesłanek. Ustawa nie przewiduje sytuacji, która obligowałaby sąd penitencjarny albo komisję dyscyplinarną do udzielenia skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Postanowienie sądu w tym przedmiocie, podobnie jak decyzja komisji penitencjarnej, ma charakter fakultatywny i każdorazowo jest oparte na analizie aktualnych przepisów oraz ocenie zasadności i celowości wniosku.
Każda sprawa jest jednak indywidulana, ma swój odmienny stan faktyczny i dlatego wymaga szczegółowego przenalizowania. Dlatego też w przypadku znalezienia się w takiej sytuacji warto rozważyć powierzenie prowadzenia sprawy adwokatowi mającemu doświadczenie w sprawach karnych, który pomoże uzyskać zgodę Sądu na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego.
Jeżeli znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu: www.kancelariawach.pl
Przesłanki wykonania kary w systemie dozoru elektronicznego
Wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego uzależnione jest między innymi od istnienia szczególnego warunku formalnego, jaki stanowi istnienie odpowiednich warunków technicznych, chodzi tu o wystarczającą moc sygnału do i z odbiornika instalowanego na ręce lub nodze skazanego.
Kolejnym warunkiem formalnym decydującym o możliwości wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego jest uzyskanie zgody osób pełnoletnich zamieszkujących wspólnie ze skazanym. Brak zgody wskazanych osób może zostać zastąpiony postanowieniem sądu w tym przedmiocie, o ile wykonywanie kary w systemie dozoru elektronicznego w sposób oczywisty nie wiąże się z nadmiernymi trudnościami dla osoby, która zgody nie wyraziła.
W jakiej wysokości karę można odbyć w systemie dozoru elektronicznego?
Sąd penitencjarny może udzielić skazanemu zgody na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku i 6 miesięcy albo wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności w wymiarze niższym niż 3 lata i któremu do odbycia w zakładzie karnym pozostała część tej kary w wymiarze nie większym niż 6 miesięcy, a nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64 § 2 Kodeksu karnego (recydywa).
Warunek maksymalnej kary 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności odnosi się też do sumy kar wynikających z różnych wyroków sądów.
Miejsce stałego pobytu.
Skazany musi nadto posiadać określone miejsce stałego pobytu, co potwierdza, że prowadzi on stabilny tryb życia i będzie rozważnie traktował nałożone na niego w związku z odbywaniem w SDE kary pozbawienia wolności obowiązki.
Ocena zachowania skazanego a cele kary.
Jedną z najważniejszych przesłanek jest okoliczność, że odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym systemie nie zostaną osiągnięte cele kary. Chodzi o to, że sędzia będzie miał przekonanie, że skazany już więcej nie popełni przestępstwa.
Zgodnie przepisami, w stosunku do skazanego, który nie rozpoczął jeszcze wykonywania kary w zakładzie karnym, rozważenia wymaga, czy względy bezpieczeństwa i stopień demoralizacji, a także inne szczególne okoliczności nie przemawiają za potrzebą osadzenia skazanego w zakładzie karnym. W orzecznictwie wskazuje się także, że z odbywania kary w SDE nie powinni korzystać skazani, którzy swoim zachowaniem wykazują daleko posunięte lekceważenie dla podstawowych reguł porządku prawnego, ponieważ z góry można przyjąć, że dozór elektroniczny będzie niewystarczający dla osiągnięcia celów kary.
Z kolei w stosunku do skazanego, który już rozpoczął odbywanie kary w SDE, udzielenie zezwolenia uzależniono od jego dotychczasowego zachowania i postawy w trakcie odbywania kary.
Gdzie należy składać wniosek?
Sądem właściwym dla udzielenia zezwolenia na odbycie kary w SDE jest sąd penitencjarny, w okręgu którego skazany przebywa. Nowe przepisy nadały także uprawnienia komisji penitencjarnej do rozpatrywania części wniosków składanych przez skazanych. Komisja penitencjarna może udzielić skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego m.in. jeżeli wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 4 miesięcy, zaś skazanie nie nastąpiło w warunkach recydywy. Dodatkowym warunkiem jest rozpoczęcie odbywania kary w zakładzie karnym.
