W postanowieniu z dnia 6 marca 1985 roku Sąd Najwyższy wskazał, że niezależnie od wymogów, wynikających z zarządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 22 maja 1967 r. w sprawie zasad i trybu postępowania oraz właściwości w sprawach paszportowych (Dz. U. Nr 21, poz. 97) wyjazd dziecka za granicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka wymaga zgody obojga rodziców, wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody orzeczenia sądu opiekuńczego.
Należy pamiętać, że jeżeli niepełnoletnie dziecko wyjeżdża za granicę z jednym z rodziców – konieczna jest zgoda drugiego rodzica. Jeżeli dziecko poniżej 18 roku życia wyjeżdża za granicę z osobami niebędącymi rodzicami dziecka – konieczna jest zgoda obojga rodziców.
W sytuacji braku współpracy rodziców i braku zgody drugiego rodzica na wyjazd dziecka za granicę koniecznym będzie wystąpienie na drogę sądową. Jeden z rodziców jest wnioskodawcą, drugi zaś uczestnikiem. Sąd podczas posiedzenia musi rozważyć czy dobro dziecka przemawia za wyrażeniem zgody na wyjazd, jeśli dojdzie do przekonania, że tak, to wyrazi zgodę na wyjazd dziecka za granicę. Złożenie takiego wniosku i przeprowadzenie sprawy sądowej jest wymagającą czynnością, do której należy się prawidłowo przygotować, dlatego też chcąc wystąpić z takim wnioskiem, warto rozważyć powierzenie przygotowania pisma oraz poprowadzenia sprawy przed sądem cywilnym adwokatowi mającemu doświadczenie w sprawach rodzinnych.
Jeżeli znaleźli się Państwo w podobnej sytuacji, serdecznie zapraszam do kontaktu.
Czy zgoda drugiego rodzica zawsze jest potrzebna?
Odpowiedź brzmi: to zależy. Władza rodzicielska co do zasady jest powierzona obojgu rodzicom. Niekiedy zdarza się jednak, że jeden z rodziców z rożnych przyczyn zostaje pozbawiony władzy rodzicielskiej. Władzę rodzicielską można również ograniczyć w sądzie na wniosek drugiego rodzica do współdecydowania o najistotniejszych sprawach dziecka. Jeśli jeden z rodziców od długiego czasu nie interesuje się losem dziecka, nie uczestniczy w życiu dziecka, nadużywa władzy opiekuna czy jako rodzic nie dopełnia swoich obowiązków, sąd może ograniczyć mu władzę rodzicielską.
Jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, lub też jeden z nich posiada władzę rodzicielską ograniczoną do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka, na wyjazd małoletniego za granicę zawsze potrzebna jest zgoda obojga rodziców dziecka. Do istotnych spraw dziecka należy między innymi sposób spędzania przez nie wakacji. O kwestii wyjazdu za granicę, nawet na wakacje, powinni zatem zawsze rozstrzygać oboje rodziców, chyba że jeden z nich jest całkowicie pozbawiony władzy rodzicielskiej. Natomiast jeśli władza rodzicielska przysługuje tylko jednemu rodzicowi, to wtedy zgoda drugiego rodzica nie jest wymagana.
W uchwale z dnia 10 listopada 1971 roku Sąd najwyższy wskazał, że na wyjazd za granicę na pobyt stały małoletniego wraz z jednym z rodziców, któremu w wyroku rozwodowym powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, potrzebne jest zezwolenie sądu opiekuńczego, jeżeli drugi z rodziców, któremu powierzono nadzór nad wychowaniem dziecka, nie złożył oświadczenia wyrażającego zgodę na wyjazd dziecka.
Trzeba także wiedzieć, że nieuzyskanie takiej zgody i brak odpowiedniego dokumentu może zostać potraktowany jako uprowadzenie małoletniego. Drugi rodzic/opiekun może również zażądać natychmiastowego powrotu do kraju.
Jak uzyskać zgodę na wyjazd z dzieckiem?
Zgoda na wyjazd za granicę może być udzielona w formie pisemnej. Zgoda tego rodzaju jest dokumentem, który ma potwierdzić prawdziwość złożonych przez rodzica wyjaśnień. Zgoda na wyjazd dziecka może zostać sporządzona przez opiekunów prawnych samodzielnie na piśmie. Najlepiej jednak, jeśli zgoda zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego. Upoważnienie na wyjazd dziecka za granicę powinno bowiem spełniać wszystkie wymogi profesjonalnego dokumentu. W wielu krajach zwykła, odręczna, podpisana przez rodzica notatka udzielająca zgody może nie wystarczyć. Jeśli kontrolujące opiekunów służby odrzucą zgodę, może wyniknąć z tego wiele nieprzyjemności, a w najlepszym wypadku kilkugodzinny pobyt np. na komisariacie czy w siedzibie straży granicznej w celu wyjaśnienia statusu dziecka.
Bezpieczniej zatem będzie, jeśli zgoda zostanie poświadczona notarialnie, czyli po prostu w obecności notariusza. W związku z powyższym najlepiej sporządzić taki dokument w obecności notariusza i tam również złożyć oficjalne podpisy. Urzędnik wyda oficjalne poświadczenie, które potwierdzi, że zgoda jest prawdziwa i wydana według przepisów prawa.
W sytuacji braku współpracy rodziców i braku zgody drugiego rodzica na wyjazd dziecka za granicę koniecznym będzie wystąpienie na drogę sądową. Jeden z rodziców jest wnioskodawcą, drugi zaś uczestnikiem. Sąd podczas posiedzenia musi rozważyć czy dobro dziecka przemawia za wyrażeniem zgody na wyjazd, jeśli dojdzie do przekonania, że tak, to wyrazi zgodę na wyjazd dziecka za granicę. Złożenie takiego wniosku i przeprowadzenie sprawy sądowej jest wymagającą czynnością, do której należy się prawidłowo przygotować, dlatego też chcąc wystąpić z takim wnioskiem, warto rozważyć powierzenie przygotowania pisma oraz poprowadzenia sprawy przed sądem cywilnym adwokatowi mającemu doświadczenie w sprawach rodzinnych.
Pomoc Adwokata
Pamiętaj, że jeśli potrzebujesz adwokata, to chętnie Ci pomogę. Doradzam klientom z obszaru całej Polski, w tym również w ramach konsultacji online oraz porad telefonicznych. Zapraszam serdecznie do zapoznania się z moją ofertą oraz do kontaktu!